Fascinatie met de vrouwenrol en een vrouwelijk uiterlijk

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat niet alleen M/V-transseksuelen, maar ook veel travestieten liever vrouw dan man zouden willen zijn, aldus Vennix (p. 95). Ook uit het onderzoek van Vennix blijkt dit. 'Ruim de helft van de respondenten (54%) was liever als meisje geboren en bijna de helft (45%) zou, als het mogelijk was, ervoor kiezen als vrouw te leven.' De vrouwenrol trekt dus. Men is gefascineerd door vrouwen en de rol die vrouwen spelen. En men denkt dat het leven wanneer men vrouw geweest was, veel zonniger geweest zou zijn.

Dat wil niet zeggen dat men zich volledig vrouw voelt. Een 42% geeft zichzelf een 6 of meer op 'psychisch vrouwelijk' terwijl dat bij 'psychisch mannelijk' 65% bedraagt. Gemiddeld voelt men zich dus toch meer 'psychisch man' dan 'psychisch vrouw.'

Het gevoel vrouw te zijn is ook vaak afhankelijk van de kleding die men draagt. 'Omdat men zich vrouw voelt' staat als reden voor travestie op de 22-ste plaats en 48% van de respondenten vindt deze reden tamelijk of zeer belangrijk. Iets meer dan de helft vindt dit dus niet zo'n belangrijke reden.

Een 35% is van mening dat men zich altijd, ongeacht de kleding die men draagt, vrouw kan voelen. Een 27% heeft het gevoel een vrouw in een mannenlichaam te zijn (Vennix, p. 96).

Vennix vraagt zich op deze bladzijden ook af, wat het gevoel vrouw te zijn precies betekent. En hij citeert o.a. Woodhouse die dit idee/gevoel nogal overdreven en kwalijk vindt. Woodhouse noemt de vrouw die een travestiet neerzet een synthetische vrouw gebaseeerd op de wensen en verlangens van het mannelijke zelf. Hij noemt travestie een maskerade. En de vrouwen van travestieten klagen dat het soort vrouwelijkheid uitgebeeld door de travestie van hun echtgenoten, niets van doen had met hun eigen leven als vrouw en moeder. In feite waren zij zelfs van mening dat het precies het tegenovergestelde was van hun eigen leven, een ontsnapping aan de dagelijkse stress en beslommeringen.

Ik denk dat de uitspraak 'je vrouw voelen' niet al te letterlijk genomen moet worden, hoewel sommige t's dat niet met me eens zullen zijn. Voorzover bekend tot nu toe is er geen zintuig om het geslacht te voelen anders dan door naar beneden te kijken. Zo voelen vrouwen zich meestal niet zo zeer vrouw, maar zijn ze het wel, terwijl omgekeerd hetzelfde geldt voor mannen. Ook vrouwen gebruiken de uitspraak 'ik voel me echt vrouw' wel om aan te geven dat ze hun vrouwenrol op een bepaalde stereotype manier uitbeelden.

De uitspraak kan volgens mij het beste worden opgevat als fascinatie voor de vrouwenrol zoals men die in het hoofd heeft. Travestieten vinden vrouwen, vrouwenkleren en de vrouwenrol zoals zij die zien en geleerd hebben, opwindend en aantrekkelijk. Bij het begrip 'vrouw' denkt men dan meestal liever aan een idee dat de media aanreiken dan aan een moeder van 3 kinderen die op werkmansschoenen en met kringen onder de ogen van het bijbaantje bij school staat te wachten op de spruiten. Zelf herinner ik me nog, hoe ik als 13-jarige verslingerd was aan de modefoto's in de Franse Vogue. De vrouwen op deze foto's leken in ongeveer niets op de echte moeders zoals ik die kende. Maar dat maakte ze in mijn ogen alleen maar aparter en opwindender als droomvrouwen. Het idee dat ik zulke vrouwen met wat moeite kon imiteren, vond ik erg opwindend en stimulerend.

Met het argument van Woodhouse ben ik het overigens wel eens. Ik heb later tegenover t's die graag vrouw wilden zijn, er ook wel op gewezen dat wat ik doe, vrijwel precies hetzelfde is als wat mijn vrouw doet. We doen beiden de huishouding, we verzorgen beiden de kinderen, we doen beiden ongeveer hetzelfde soort werk en vermoedelijk heb ik vaker een rok gedragen dan mijn vrouw. Dus wat bedoel je er precies mee, als je zegt vrouw te willen zijn? Dit soort opmerkingen sloeg echter nooit echt aan. Het was alsof ik niet begreep waar het echt om ging.

Waar het wel om ging, wist ik natuurlijk wel ongeveer. Ik merkte dit opnieuw toen ik op een avond verkleed uit dansen was. Mijn uiterlijk was afgaande op de reacties vrij goed gelukt en ik viel door mijn lengte op. Een jongeman kwam naar me toe, stelde zich voor en zei iets positiefs over mijn uiterlijk. Hij zou er dolgraag ook een keer zo uit willen zien en zo uit willen gaan. Kon ik hem daar niet bij helpen?

Kortom, wanneer men zegt vrouw te willen zijn, bedoelt men vooral uiterlijk voor vrouw te willen doorgaan. Er als vrouw leuk uit te willen zien. Men bedoelt niet of in ieder geval veel minder dat men naast het werk ook nog het huishouden en de kinderen en het sanitair wil doen, wat in de praktijk toch vaak het werk is dat vrouwen doen. De methode om zich meer vrouw te voelen, is dan meestal een tijdrovend verkleden in plaats van het hele huis stofzuigen en het sanitair een goede beurt geven. De vrouwenrol wordt dus op een bepaalde manier, die vaak wat oppervlakkig is en sterk media-bepaald is en dus niet erg realistisch is, geinterpreteerd.

Vennix vroeg zijn respondenten welke wensen ze hadden om zichzelf vrouwelijker te maken. Zaken als lessen en mannenkleren de deur uit doen, laat ik weg uit het lijstje. De percentages zijn de respondenten die het als eigenlijk gewenst, helemaal gewenst of mee bezig/al gedaan opgeven.
1. hormoongebruik - 44%
2. stembandoperatie -23%
3. baardepilatie - 53%
4. borsten - 47%
5. plastische chirurgie gezicht - 33%
6. geslachtsaanpassing - 29%
De 2 zaken die de respondenten het liefste willen, zijn: de baard kwijt en borsten.

Het interessante hier is voor mijn idee de (mannelijke) fascinatie met borsten. Om als vrouw over te komen zijn de kleding, het haar, de afwezigheid van de baard, het gezicht en de stem erg belangrijk. Borsten onder kleding kunnen meestal vrij simpel en heel perfect gesuggereerd worden (via tegenwoordig zeer realistische protheses). Wanneer dus primair het doel was om als vrouw over te kunnen komen, zou men vermoedelijk eerder kiezen voor aanpassing van het gezicht. Voor mannen zijn echter de borsten bij een vrouw het enige (secundaire) geslachtskenmerk dat normaal enigszins zichtbaar is.

Vennix heeft deze veranderwensen uitgesplitst naar hoe men zichzelf zag. Er blijkt dan een duidelijk stijgende lijn voor de verschillende groepen: fetisjist, travestiet, meer travestiet dan trans, twijfel tussen trav en trans, meer trans dan trav, trans (de laatste 2 zijn samengenomen vanwege te kleine aantallen). Zo is het percentage dat 'helemaal' vrouwenborsten wenst respectievelijk: 8%, 10%, 25%, 46%, 66%.

Vennix vroeg ook naar de redenen waarom men een bepaalde veranderwens nog niet had uitgevoerd. In dit lijstje worden vooral vaak genoemd: vrouw/vriendin (59%), kinderen (59%), vrienden/kennissen (49%), werk (67%). De percentages slaan op borstvorming, maar andere ingrepen vertonen een soortgelijk beeld.

Het is dus vooral de sociale omgeving die de respondenten in dit opzicht afremt en weerhoudt.

Persoonlijk vind ik de percentages in het lijstje hierboven vrij hoog en vind ik de ingrepen waar het om gaat vrij ingrijpend. Nu is het natuurlijk niet zo, dat alle mannen die op deze vragen geen duidelijk 'nee' laten horen, al die veranderingen ook daadwerkelijk laten uitvoeren. In de praktijk zijn er allerhande praktische bezwaren die dat verhinderen. Maar in mijn opvatting is het een ding om je soms als vrouw te verkleden en is het een totaal ander ding om een blijvende ingreep aan je lichaam door te voeren. De ingreep zelf levert lichamelijke risico's op en het blijvende karakter van de ingreep kan sociale consequenties hebben die moeilijk helemaal te overzien zijn. Toch wijzen veel respondenten deze ingrijpende ingrepen niet op voorhand af. Schieten deze respondenten niet wat te ver door? Krijgt de travestie hierdoor niet wat obsessieve kenmerken?

Waarom willen de respondenten eigenlijk zo graag een vrouwelijker uiterlijk?