Omgaan met sociale uitsluiting II

inleiding

In mijn vorige notitie stelde ik al dat sociale uitsluiting (en erger) voor travestieten (en transseksuelen) vaak een groot probleem is. Dat het kennelijk een groot probleem is, weten we vooral uit de cijfers voor zelfmoord, poging daartoe, depressieve gevoelens, etc. Deze liggen voor T's vaak dramatisch hoger. Ook de informatie op internet (dagboeken, sites, levensbeschrijvingen, bijdragen aan forums) bevestigen dat vaak. Je komt veel ellende tegen, vaak meer dan je lief is.

Ik maakte in dit verband 2 opmerkingen:
1. de roze bril paradox -- T's zien travestie zelf als iets positiefs en willen niet zien of geloven dat andere mensen daar mogelijk anders op reageren en zijn daardoor slecht voorbereid;
2. de beste manier van omgaan met sociale uitsluiting is er zo min mogelijk aandacht aan geven.

Is 'sociale uitsluiting' hier niet wat een sterk woord? Je zou ook kunnen spreken van de sociale reactie op een T. Maar dat is nogal vaag. De juiste term is wel degelijk 'sociale uitsluiting' en dat is pas de eerste fase van een reeks die steeds verder oploopt.


derde opmerking

Doordat veel T's vrij positief denken over travestie e.d. valt de T met een depressie, die het niet meer ziet zitten, al snel in een extra diep gat wanneer hij steun zoekt via internet. Enkele jaren geleden speelde dit probleem vermoedelijk nog maar amper, maar omdat T's onderling nu vrij gemakkelijk en vaak onderling contact hebben, kan dit wel degelijk een rol spelen.

Op een site als travestie.org is de boventoon toch al snel dat het allemaal heel spannend is. Zo las ik kort geleden nog een bericht van iemand die het op goede gronden in feite eigenlijk niet meer zag zitten. Een belangrijke reactie was vervolgens dat nu hij travestie.org had ontdekt, het leed in feite geleden was. Voor iemand die zwaar in de put zit (op gronden buiten zijn macht) lijkt dat me niet de meest opbeurende reactie. Een klein beetje begrip zou dan wel mogen.

Overigens is dit volstrekt niet bedoeld als kritiek op travestie.org waarvan de site voor T's in Nederland ontzettend belangrijk is als contactpunt.

Mijn punt is alleen dat door de roze bril paradox de depri-T niet altijd even begrijpend behandeld wordt.


vierde punt

De beste manier om sociale uitsluiting te verwerken, is er geen aandacht aan schenken. Maar dat is voor een groot deel precies wat roze-bril T's doen. De roze-bril kan dus mogelijk ook (een redelijk effectief) verdedigingsmechanisme zijn voor T's. T's hebben dus ook een bepaald belang bij die roze bril.

Persoonlijk vind ik deze methode gevaarlijk. Ik vind dat je die sociale uitsluiting etc. niet moet ontkennen, maar juist moet erkennen. (De roze bril dus afzetten.) En vervolgens moet je proberen je er zo min mogelijk van aan te trekken.


vijfde punt

T's denken vaak dat mensen die ver van hun afstaan, hun het minste zullen accepteren en de meeste problemen zullen geven, terwijl de mensen die hun dichtbij hun staan het meeste begrip zullen tonen. In mijn ervaring is dat niet zo. Mensen die ver van je af staan, hebben maar een beperkte invloed en een beperkt belang bij je. Iemand die je op straat ziet, kan hoogstens tijdelijk even lastig zijn. De echte problemen zitten bij mensen die je juist vaak ziet of zag: vrienden, collega's, je partner, etc. Berucht zijn de talloze verstoorde relaties/huwelijken etc. Berucht zijn ook de talloze T's die of problemen kregen op hun werk of ontslagen zijn. Bekend zijn ook talloze verstoorde vriendschappen.


zesde punt

Sociale uitsluiting etc. is meestal niet een bewust proces. Mensen staan daar niet zo bij stil, het gaat automatisch. Sterker nog: je ziet ook onder T's soortgelijke mechanismen optreden. Zo zoeken transen meestal transen op en zo zoeken travo's vaak travo's op. De beweegreden is dus vaak in eerste instantie niet zo zeer negatief als juist positief. Men zoekt automatisch die mensen op waarbij men zich het meest op zijn gemak voelt en het meest van verwacht. Je ziet dit ook wanneer je met mensen die het onmiskenbaar doen de kans krijgt daarover (voorzichtig) te praten. Het blijkt dan vrijwel altijd dat ze zich van geen kwaad bewust zijn en het ook niet zien als iets dat negatief bedoeld was. (Zelfs in extreme gevallen is er vermoedelijk niet het inzicht dat men de ander ernstig letsel toebrengt. Het is een geintje. De ander wordt niet gezien als mens, etc.)

Kortom: T's moeten het verschijnsel van sociale uitsluiting etc. niet ontkennen, maar juist erkennen en zich er vervolgens zo min mogelijk van aantrekken.