NRC Handelsblad, voorbinddildo en Hotel Akersloot

Discriminatie is in Nederland verboden, heet het. Er mag geen onderscheid gemaakt worden op basis van godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of welke grond dan ook, volgens artikel 1 van de Grondwet. Dat is een prachtige bepaling, maar de 240.000 travestieten die Nederland telt volgens het laatste bevolkingsonderzoek van het NISSO, voelen zich daar in de praktijk toch niet erg gerust op. Ze blijven liever in de kast, bang voor ongewenste consequenties die het uitlekken van hun 'onbedwingbare drang' zou kunnen hebben.

Die angst is ook bepaald niet ten onrechte, blijkt. De in verhouding kleine groep MV-transseksuelen die openlijk als vrouw zijn gaan leven, heeft een groot aantal klachten over discriminatie bij de Commissie Gelijke Behandeling ingediend. Uiteraard vormen die klachten het topje van de ijsberg. Want ten eerste stap je niet zo gemakkelijk naar de Commissie Gelijke Behandeling en ten tweede levert het, wanneer je misschien en met moeite gelijk hebt gekregen, je uiteindelijk niets concreets op.

De Commissie doet een uitspraak, maar die uitspraak is alleen een soort openbare reprimande en verder gebeurt er helemaal niets. Discriminatie mag misschien niet van de wetgever, maar er daadwerkelijk iets tegen doen, vindt diezelfde wetgever een brug te ver.

Zo kan het gebeuren dat je van de Commissie Gelijke Behandeling tenslotte gelijk krijgt, waarna de rechter zich van dat oordeel niets aantrekt en anders oordeelt. De Commissie is dus vooral een papieren tijger, maar een papieren tijger is misschien altijd nog beter dan helemaal geen tijger.

Toch zijn er in Nederland mensen die zich aan de Commissie ergeren. Dat gebeurt wanneer de Commissie oordeelt dat er sprake was van discriminatie, terwijl men dat zelf anders ziet. Zo werd de Gemeente Rotterdam 'veroordeeld' omdat men de orthodoxe moslim Mohammed Enait niet aannam omdat hij vrouwen en mannen geen hand wilde geven.

Deze zaterdag kwam NRC Handelsblad in Zaterdag &cetera (p. 6-9) met een stuk over de Commissie Gelijke Behandeling getiteld: Gelijke Klachten, met als ondertitel: Waarom een moslim een hand mag weigeren, maar een protestant wel een homohuwelijk moet sluiten, geschreven door Jaco Alberts. De lead naast dit artikel begint als volgt: 'De Commissie Gelijke Behandeling is omstreden.'

Je zou dus denken dat Jaco Alberts allerhande voorbeelden aanhaalt van omstreden commissie-uitspraken inzake moslims. Om aan te tonen dat de Commissie Gelijke Behandeling omstreden uitspraken doet, begint hij echter met een uitspraak van de Commissie inzake travestie. Ook dat valt misschien nog te billijken, maar in dit geval doet hij dat door de veroordeelde uitgebreid en met een voor mijn idee nogal dubieus verhaal aan het woord te laten op zo'n manier dat alle mogelijke vooroordelen ten opzichte van travestieten weer eens bevestigd worden.

Ik laat hier dat merkwaardige en lange begin van zijn artikel volgen.

Hotel Van der Valk in Akersloot aan de A9 is een keurig familiehotel. Gasten keken een beetje vreemd op toen ze op een avond in 1998 als vrouw verklede mannen door het hotel zagen lopen: in het hotel was een travestiefeest aan de gang. "Ze waren nogal aanwezig", zegt manager René Switser van het hotel. "Ze paradeerden door het hotel, sommigen zelfs met een voorbinddildo om. En ze waren luidruchtig in het restaurant." Dat was "onplezierig voor oma van tachtig" die met familie een nachtje kwam logeren. Niet meer doen dus, nam het hotel zich voor.

In januari 2007 'googlede' Switser de naam van zijn hotel, omdat hij regelmatig controleert of het hotel niet wordt misbruikt door escortbedrijven. En tot zijn verbazing kwam hij een aankondiging tegen van een groot travestiefeest in Hotel Akersloot. Wat bleek: de organisatie achter het feest -- dezelfde als in 1998 -- had onder privénaam gereserveerd voor een 'bedrijfsfeest'. Switser stuurde een brief dat de reservering was geannuleerd: "Het geven van een travestieparty is niet in lijn met het karakter van ons hotel", stond te lezen.

Een half jaar later moest Switser zich melden in Utrecht bij een zitting van de Commissie Gelijke Behandeling (CGB). Het Meldpunt Discriminatie Amsterdam had een klacht tegen Hotel Akersloot ingediend. "Er zaten twee dames en een heer die allemaal heel speculatieve vragen stelden. De eerste vijf minuten heb ik nog mijn best gedaan om het uit te leggen. Daarna heb ik maar gezwegen. En toen de zitting was afgelopen ben ik meteen weggerend."

Op 15 november 2007 deed de CGB uitspraak: Switser en zijn hotel hebben "direct onderscheid op grond van travestie" gemaakt. En omdat een travestiet zich presenteert als iemand van het andere geslacht, maakt het hotel onderscheid op grond van geslacht, zo redeneerde de commissie. En dat is verboden. Dat het niet om travestie als zodanig ging, zoals het hotel beweerde, maar om de overlast die het veroorzaakte vond de commissie onvoldoende aangetoond. "De klachtenbrieven van hotelgasten hadden wij na vier jaar weggegooid", zegt Switser. Discriminatie dus. "Flauwekul. Ik heb niks tegen homo's, lesbo's of travestieten. Maar als ze open kaart hadden gespeeld, hadden we erover kunnen praten, want ik wil best wat verdienen. Dan hadden we een aparte zaal geregeld met buffet en had niemand er last van gehad."

"Eindelijk erkenning", juichte partyorganisator Mariposa na de uitspraak op haar website. Was er sprake geweest van overlast in 1998? "Dat is gelogen", zegt Mary van den Brink, eigenaar van Mariposa: "Onze klanten zijn helemaal niet van die showtravestieten en zijn juist op hun privacy gesteld. Zo'n voorbinddildo heb ik zelfs nog nooit gezien."

Hierna gaat het artikel verder maar dan in het algemeen over het werk van de CGB en over uitspraken waarbij moslims betrokken waren. Pas een eind verderop in het artikel is nog de volgende passage te vinden.

En een doortimmerd verhaal houden is niet voor iedereen weggelegd. Hotelmanager René Switser van Hotel Akersloot ging in het volste vertrouwen van een redelijke zaak zelf naar Utrecht. Als hij een dure in discriminatiewetgeving gespecialiseerde advocaat had ingeschakeld, was de zaak wellicht heel anders afgelopen.

In totaal tel ik 62 regels in de krant om het gezichtspunt van Hotel Akersloot naar voren te brengen en 8 regels voor het standpunt van Mariposa. Nogal onevenwichtig, lijkt me.

Je hebt hier een hotel dat beschuldigd wordt van discriminatie. Een beschuldiging die in Nederland niet licht wordt opgevat. Dat hotel voert verweer, maar wordt vervolgens door de Commissie Gelijke Behandeling toch veroordeeld. Dan komt Jaco Alberts om ons in 42 regels uit te leggen, hoe vreselijk onterecht Hotel Akersloot behandeld is.

Het lijkt me de omgekeerde wereld. Een hotel discrimineert kennelijk puur op grond van geslacht en vervolgens komt NRC Handelsblad ons vertellen, hoe vreselijk slecht dat discriminerende hotel behandeld is. Geen woord voor de landgenoten die dit keer en vele andere keren het mikpunt van dat soort handelingen zijn.

Is de uitspraak van de Commissie hier zo vreemd? Je verhuurt een zaal voor een feest. Vervolgens stuur je een tijd later een brief dat het niet doorgaat omdat het travestieten zijn en die willen we hier niet, die horen hier niet. En daarna ben je heel, maar dan ook heel verontwaardigd dat de Commissie het niet met je eens is. Maar gelukkig begrijpt NRC Handelsblad het allemaal opperbest: want travestieten, die 'stinken' toch?

De opmerking halverwege dat de zaak misschien anders was afgelopen, wanneer Switser een advocaat het woord had laten voeren, is niet helemaal ten onrechte, lijkt me, want zijn verhaal is wel uitermate zwak. Om te beginnen voert hij in zijn brief niet aan dat hij eerder slechte ervaringen met Mariposa zou hebben gehad. Integendeel, de reden die hij volgens zijn verhaal aanvoert, is dat "travestie... is niet in lijn met het karakter van ons hotel". Negers vermoedelijk ook niet. Oma van 80 zou er eens van kunnen schrikken.

Vervolgens is het verhaal dat Mariposa geen aparte zaal zou hebben aangevraagd, nogal onwaarschijnlijk. Wat hebben ze dan gereserveerd, als ze geen zaal hebben gereserveerd?

Maar het meest idiote en onwaarschijnlijke in het hele verhaal vind ik toch wel die 'voorbinddildo'. Ik heb ondertussen al veel meegemaakt en gezien. Maar nog nooit een travestiet met een voorbinddildo. Dat wil zeggen: geen M-V travestiet.

En bij V-M travestie zijn er nooit problemen, want dat zien mensen niet eens als travestie!

Stel je eens voor: een travestiet wil dol graag overkomen als vrouw. Waar travestieten en pre-op transen dus mee 'worstelen' is het wegwerken van dat mannelijke geval. Om dat doel te bereiken is geen pijnlijke oplossing te pijnlijk. En dan zou er nu opeens...?

Wie nauwkeurig leest, ziet zelfs dat het niet ging om een enkele travestiet, maar volgens onze veroordeelde hotelmanager zelfs om meerdere. Een enkele travestiet met voorbinddildo vind ik al moeilijk voorstelbaar, maar meerdere tegelijk... Het is alsof je iemand een zwerm vliegende schotels hoort beschrijven.

Voor NRC Handelsblad is dit keer kennelijk niets te dol. Maar het zijn niet travestieten die stinken, maar dit artikel. En niet travestieten bedienen zich van 'voorbinddildo's', maar Hotel Akersloot en NRC Handelsblad in dit geval helaas wel.

** Aangepast 13/10/2008.