De binnenwereld van een transgender

Vooroordelen over she-males

Je bent biologisch gezien man, maar je leeft al jarenlang als ´vrouw´ en verder heb je door een hormoonbehandeling en een operatie ´echte´ borsten. Je bent daardoor, wat men noemt: een ´she-male´.

Maatschappelijk gezien heb je door dat biologisch man zijn, maar dat leven als ´vrouw´, een speciale positie. Je bent geen echte man, je bent geen echte vrouw, je bent iets tussenin. Je bent transgender.

Dat openlijk leven als transgender, is geen kattepis. Maar je bent weerbaar, je bent actief, je bent transgender-activist en je zet je in voor de emancipatie en acceptatie van transgenders.

Dan lees je in het officiële blad van de enige Nederlandse transgender-vereniging (Transformatie nummer 1, 2010, van de Landelijke Kontaktgroep Travestie & Transseksualiteit) op pagina 16 en 17 het volgende.

She males bevinden zich aan de zelfkant van de samenleving, de pornowereld. Het zijn wel degelijk genderdysfore maar daarnaast exhibitionistische of fetisjistische mannen die als vrouw leven, zich niet zelden idioot grote borsten hebben aangemeten, allerlei tatoeages en piercings dragen, hevig opgemaakt zijn, hun penis beslist niet willen missen, en met al die attributen hun geld als een soort seksbom en bizarre bezienswaardigheid verdienen. Het internet is hun vrijplaats (...)

Het zal je maar gezegd worden. Van je medetransgenders hoef je kennelijk weinig steun te verwachten. Daarvoor in de plaats krijg je, dat men alle mogelijke vooroordelen over je de wereld inslingert.


Transformatie nummer 1

Het eerste nummer van Transformatie, jaargang 2010 (op het omslag is bij vergissing nog vermeld ´2009´) ziet er goed uit. Het is niet geprint zoals gebruikelijk, maar gedrukt. Verder heeft men ´glossy´ papier gebruikt. Omdat dit nummer ook bedoeld is als voorlichtingsmateriaal is het in een extra grote oplage gedrukt, zodat men het bij de Transgender Infodag op 13 maart 2010 in Rotterdam kan uitdelen.

Gezien dat speciale doel, zou je verwachten dat de redactie stukken met onnodige en onjuiste vooroordelen liever niet in dit nummer zou hebben opgenomen. Maar het stuk waar ik net uit citeerde, Over euforie, dysforie en genderdysforie geschreven door Hedy van de T&T Eindhoven bevat een heel aantal aanvechtbare stellingen die zonder enige twijfel of nuancering als feiten geponeerd worden. Als je als vereniging voorlichting wilt geven en vooroordelen bestrijden, dan is dat een nogal merkwaardige aanpak.

Je kunt je misschien voorstellen dat men een discussie op gang wil brengen en komt met een prikkelend discussiestuk. Maar dat zul je dan toch in ieder geval moeten aangeven. Niets van dat alles.

Ik vind het ook niet verkeerd, wanneer je als schrijver een standpunt kiest of je eigen mening geeft. Dat is prima. Maar doe het dan wel op zo´n manier dat het iedereen duidelijk is dat dat jouw opvatting is en geef iedereen als het ware het recht om er anders over te denken. Met andere woorden: presenteer je eigen opinies niet als onbetwistbare feiten.


Een kijkje in de binnenwereld

Een tijdje geleden maakte ik de opmerking, toen ik blogde over begripsverwarring in de transgender-wereld, dat transgenders vaak heel veel bladzijden nodig hebben om aan de hand van allerhande ingewikkelde en duur klinkende begrippen hun wereld te duiden.

Die uitgebreide verhandelingen worden meestal door niemand gelezen, behalve misschien door een enkele andere transgender. De functie van die verhandelingen is in feite aan de wereld uit te leggen, waarom men is zoals men is. Waarom men doet zoals men doet.

Die ellenlange verhandelingen waarin de moeilijke begrippen kopje-over buitelen, zijn voor de transgender de rechtvaardiging van het eigen bestaan. Het is niet hoe de wereld in elkaar zit, maar het is hoe de transgender zijn wereld rechtvaardigt en wil zien. Het is kortom, de geloofsbelijdenis van de transgender.

Als je het artikel van Hedy op die manier bekijkt, biedt het een interessant inkijkje in haar binnenwereld, in haar denkwereld. Maar door dat allemaal zo expliciet op te schrijven, daag je ook andere mensen uit om daar op te reageren en loop je het risico dat sommige van die zorgvuldig geconstrueerde bouwsels, waar jezelf zo heilig in gelooft en in wilt geloven, omver worden getrapt.

Ik gun Hedy haar bouwsels en wil er het liefst in een wijde boog om heen lopen. Maar ik weet ook dat andere mensen geconfronteerd kunnen worden met haar bouwsels en dat geloof in bouwsels die in elkaar kunnen storten, zeker voor transgenders, levensgevaarlijk kan zijn. En daarom ga ik er toch even tegen trappen.


Foto´s

Maar voordat ik begin met trappen, eerst iets over de foto´s. Haar artikel is geïllustreerd met 6 foto´s van transgenders. Vaak communiceren foto´s hun boodschap nog duidelijker, dan tekst. Want die foto´s zie je zo, maar die tekst moet je eerst helemaal lezen. Door het glossy papier komen ze ook mooi uit.

Wat ik jammer vind, is dat de redactie niet vermeldt, wie de foto´s gemaakt heeft. Ik vind dat de maker van een foto in ieder geval recht heeft op zo´n vermelding.

Speciaal storend bij die foto´s zijn de onderschriften. Zo zien we een leuke en mooie foto van een transvrouw: Vanetty. Maar wat maakt Vanetty volgens het onderschrift zo bijzonder? ´Vanetty (29) ´pre-op´ transseksueel; heeft nog een mannenlichaam maar voelt zich volledig vrouw, procedure bij de VU loopt.´

Ik zou denken: Vanetty ziet er leuk uit en is mooi gefotografeerd. Misschien is het in het kader van dit artikel ook nog te verdedigen, dat de lezer moet weten dat het om een transvrouw gaat. Alhoewel, waarom zou de lezer dat eigenlijk beslist moeten weten? Is een beetje twijfel in dit geval niet juist terecht?

Maar nee, dat is niet genoeg. Ik moet als lezer even geconfronteerd worden met de détails. Stel je voor dat je als lezer een mooie foto van een vrouwelijk model ziet. En dat in het onderschrift wordt vermeld dat ze binnenkort een schaamlip-correctie laat uitvoeren of dat ze wacht op een borstvergroting. Mijn God? Wat moet ik als lezer met die informatie?


Gevoel als rechtvaardiging voor transformatie

Dan is er een ander punt dat ik niet begrijp en al heel lang niet begrijp. Vanetty voelt zich volledig vrouw, maar waarom moet het lichaam dan aan dat gevoel aangepast worden? Ik voel me geen man, ik voel me geen vrouw. (Ik ben, afgaande op mijn lichaam, man, maar dat is iets anders.) Moet ik nu naar de dokter gaan en dringend vragen mijn penis te verwijderen? Begrijp me goed, van mij mag iemand anders gerust met zo´n soort verzoek naar de dokter stappen, maar zelf zie ik de logica niet. Je vrouw voelen is één ding, je lichaam ingrijpend vervrouwelijken, lijkt me een ander ding.

Volgens bevolkingsonderzoek voelt een paar procent van alle Nederlandse mannen zich vrouw. Misschien is dat vreselijk, misschien is het prachtig, maar dat men dat zelf na een desbetreffende vraag opgeeft, is zo. Moet je nu al die mannen verplichten tot een geslachts-aanpassende-behandeling (GAB)? Is er iets mis met die mannen als ze daar door allerhande praktische bezwaren geen trek in hebben? Voor mijn idee ben je op deze manier vreselijk aan het doordraven.

In de krant van vandaag stond een foto van een tweeling-zus. De zussen leken als twee druppels water op elkaar. Op een bepaald moment was de ene ziek geworden; de andere had het onmiddellijk goed gevonden dat ze een nier van haar kreeg. Niets bijzonders, vonden ze, want ze voelden zich één lichaam. Prachtig en prima. Maar daar volgt toch niet uit dat deze twee dames naar de dokter moeten met het verzoek om van die twee lichamen daadwerkelijk een enkel lichaam te maken?

Of stel dat een man een aantrekkelijke vrouw ziet lopen. Zijn gevoel vertelt hem dat ze aantrekkelijk is en seksueel interessant. Moet zo´n man op basis van dat gevoel vervolgens de vrouw aanranden en verkrachten? Geen zinnig mens zou die redenering accepteren.

Let wel, iedereen mag van mij een GAB. Dat moet men zelf maar beslissen en uitzoeken, dat is niet het punt. Maar niet die verknipte logica s.v.p.


Showgirls als promotie-materiaal

Vervolgens staat er een leuke en mooie foto in van drie ´dames´. Volgens het onderschrift zijn het ´drie ´dames´ tussen crossdressing en drag queens in´. Wel, je hoeft maar een blik op die foto te werpen, om te zien dat daar drie echte show-girls of drag-queens staan. En dat is dus toch echt belangrijk anders dan crossdressing of gewone (klassieke) travestie.

Ik vind dat wat kwalijk. Het artikel gaat vooral over klassieke transgenders en bevat daarnaast veel negatieve en onjuiste uitspraken over showgirls. Maar vervolgens worden die goed-uitziende showgirls wel weer gebruikt om crossdressing (klassieke travestie) te promoten. Ook twee andere foto´s van knappe showgirls worden dankbaar gebruikt, terwijl diezelfde showgirls in de tekst van alles en nog wat beschuldigd worden.


Opeens ´volledig vrouw´ worden

Ook bij de mooie foto van Sylvia vind ik het onderschrift weer moeilijk te verteren. Volgens het onderschrift is Sylvia ´volledig vrouw´ sinds 2006. Pardon, wat bedoel je daarmee? Sylvia is gewoon wie ze is en op die foto is ze prachtig.

Ik denk dat uit zulke onderschriften een vreemde en misschien ook wel typisch mannelijke fixatie op geslachtsorganen spreekt. Als je geslachtorganen maar in orde zijn, ben je echt vrouw. Een soort fetisjisme. Maar als je die geslachtsorganen echt zo vreselijk belangrijk vindt, ik vind het allemaal wat pervers eerlijk gezegd, dan kun je je ook afvragen of die bij transvrouwen wel echt in orde zijn. Kortom, accepteer iemand zoals je hem of haar ziet en meemaakt en laat de geslachtsorganen met rust.


Begrippen-tombola

Goed, laten we ingaan op het artikel van Hedy en beginnen aan onze reis door de binnenwereld van een transgender.

De binnenwereld van een transgender is niet simpel en die van Hedy is daarop geen uitzondering. Laat ik de 65 termen eens op een rijtje zetten, die ze nodig heeft om haar wereld te beschrijven, maar de lezer is gewaarschuwd, het is geen korte lijst.

Euforie, dysforie, genderdysforie, uitdrukkingsvorm van de persoonlijkheid, geslachtsidentiteit, genderidentiteit, rolverwisseling, uitingen van genderdysforie, genderidentiteit, seksuele oriëntatie, seksuele geaardheid, reactie op het sociale stigma, genderdiversiteit, androgene en oestrogene hormonen, geslachtskenmerk, hersenstructuur, differentiërende foetus, transseksuelen, brein, lichaam, beleving van de genderdysforie, kwantiteit van de genderdysforie, noodzaak van de genderdysforie, overgangsgebied man en vrouw, uniformiteit, conventie, emancipatie, recht op acceptatie, travestie, travestiet, drag, innerlijke drang, leven-in-de-kast, transgender, deeltijdvrouw, transgenderist, castratie, crossdresser, Gender Identity Disorder, real life test, Sexual Reassignment Surgery, pre-op transseksuelen, post-op transseksuelen, vaginaplastiek, drag queens, drag kings, female impersonator, she males, sissies, katoi, lady boys, vrouwelijke karikatuur, exhibitionistische mannen, fetisjistische mannen, raar uitzien, lang onderdrukt gevoel, geïdealiseerd vrouwbeeld, geromantiseerd vrouwbeeld, verwrongen vrouwbeeld, acceptabel, passabel, make overs, seksuele fixatie, positie van de partners van transgenders.

Ik zal hierna proberen een aantal stellingen die ik twijfelachtig vind, eruit te pikken en te bespreken. Ik hou daarbij de volgorde in het verhaal van Hedy aan. Op het einde van mijn verhaal probeer ik mijn commentaar dan samen te vatten en te ordenen.


1. Genderdysforie is geen afwijking, maar moet wel acuut behandeld

Genderdysforie is geen ziekte, evenmin als homoseksualiteit, zegt Hedy (p. 13). Nee, onvrede met je ´gender´ kun je op zichzelf moeilijk een ziekte noemen. De een is ontevreden over zijn baan, de ander over zijn huis of auto, weer iemand anders over zijn vrouw en zo heb je ook mensen die ongelukkig zijn met hun ´gender´. Maar op het moment dat je naar een dokter stapt en vraagt om een SRS is er voor het idee van die dokter en voor het idee van de samenleving toch wel wat meer aan de hand. En de enige keer dat ´genderdysforie´ echt een rol speelt, is in dat geval. En dan ben je dus wel degelijk, naar het oordeel van artsen en naar het oordeel van de maatschappij: ziek en patient.

Ik denk ook dat er weinig homo´s zijn, die naar de dokter stappen met de melding dat ze homo zijn en dus een ingrijpende operatie moeten. Het was altijd precies omgekeerd. Homo´s werden door hun omgeving naar de dokter gestuurd en die dokter moest de homoseksualiteit maar even laten verdwijnen. Bij genderdysforie gebeurt in feite precies het tegenovergestelde. De dokter haalt niet de genderdysforie weg, maar bevredigt juist die wens tot seksewijziging.

Wanneer transgenders zelf op dit punt heel anders zouden denken, zou Hedy tenminste nog de steun van haar achterban hebben. Maar veel transgenders vinden die medische erkenning van hun problematiek maar wat mooi en de bekostiging van de SRS heel wat belangrijker, dan te kunnen zeggen: ik ben niet ziek.

Kwalijk in dit verband vind ik ook de misleidende terminologie. Het gaat niet over het leven in een bepaalde gender. Nee, het gaat over de sekse, over de lichamelijke kenmerken. En het gaat niet over dysforie, maar het gaat om wel of niet een SRS laten uitvoeren. Dingen gewoon bij hun naam noemen, is kennelijk moeilijk.


2. Genderdysforie als uitdrukking van de persoonlijkheid

Op pagina 13 weet Hedy te melden dat de moderne psychologie genderdysforie beschouwt als ´een uitdrukkingsvorm van de persoonlijkheid´. Ik ben toevallig psycholoog, maar ook zonder dat je dat bent, zou je kunnen weten dat dit een uitspraak is zonder grond. In de moderne psychologie willen we dat uitspraken onderbouwd worden met onderzoek en waarnemingen. Waar zijn de waarnemingen waaruit dit zou moeten blijken? Het hele begrip ´genderdysforie´ is vermoedelijk niet eens eenduidig gedefinieerd. Het kan best zijn, dat onderzoeker A een andere definitie hanteert dan onderzoeker B. En wat ik moet dan vervolgens met iets vaags als ´uitdrukkingsvorm van de persoonlijkheid´? Kortom, ga eens een stevig stukje fietsen, zou ik zeggen. Met dit soort lariekoek schieten we niet echt op.

Wat Hedy in feite zegt hier, maar dan op een onnodig ingewikkelde manier: sommige mensen zouden graag in de andere sekserol leven. Je bent ´man´, maar je zou liever ´vrouw´ geweest zijn. Of je bent ´vrouw´, maar je was liever ´man´ geweest. Zowel dat begrip ´genderdysforie´ als die ´uitdrukkingsvorm van de persoonlijkheid´ is hier dus overbodig en voegt niets toe. Waarom dan toch zo ingewikkeld doen?

Wel, veel mensen en Hedy dus ook, vinden dat maar vreemd. Je bent ´man´, maar je was liever ´vrouw´ geweest. Als je er echter even over nadenkt, is het helemaal niet vreemd. In onze maatschappij en cultuur spelen ´vrouwen´ op bepaalde punten een totaal andere rol dan ´mannen´. Nou, je kunt er dan donder op zeggen, dat dat soms behoorlijk scheve ogen geeft. En dat is ook precies wat er gebeurt.

Door die genderdysforie te verklaren uit de persoonlijkheid (wat wetenschappelijk gezien onzin is) bevestigt Hedy in feite dat ze het zelf ook wel wat vreemd vindt, anders zou ze zich immers niet in zo´n vreemde bocht wringen. Waarom zou bijvoorbeeld een man niet liever vrouw mogen zijn of de vrouwenrol mogen spelen? En waarom zou een vrouw niet liever de rol van man mogen spelen?


3. Discriminatie of de reactie daarop?

Ook op pagina 13 maakt Hedy de opmerking dat de problemen die transgenders ondervinden, voornamelijk een reactie zijn op het sociale stigma, op de vooroordelen en op de taboes. Ik begrijp wat ze bedoelt, maar ze formuleert het niet goed, denk ik. Het gaat namenlijk niet alleen om die reacties van transgenders, maar in eerste instantie vooral om de manier waarop die transgenders soms behandeld worden. De schuld ligt dus echt niet alleen bij de transgenders zelf.

Tegelijkertijd vormen die reacties van transgenders op die discriminatie inderdaad een belangrijk punt. Veel transgenders zijn door hun leven in de kast niet ingesteld op een leven in de buitenwereld. Als transgenders wat weerbaarder waren, zouden ze vermoedelijk beter bestand zijn tegen dat gebrek aan acceptatie.

Er spelen dus twee dingen. In de eerste plaats is dat het gebrek aan acceptatie. Transgenders worden daar mee geconfronteerd en dat geeft natuurlijk veel problemen. Vervolgens is belangrijk dat die transgenders zo verstandig mogelijk omgaan met dat gebrek aan acceptatie. Ook daar schort het wel eens aan, maar dat is dus echt niet het probleem waarmee het allemaal begon.


4. Begrip van de samenleving voor de zieken

Vervolgens heeft Hedy het op pagina 13 erover dat de samenleving niet met hulp, steun en begrip reageert op die genderdiversiteit van moeder Natuur en dat een samenleving moet zorgen voor de zieken, zwakken en gehandicapten.

Eerst stellen dat genderdysforie beslist geen ziekte is, daarna zeggen dat transgenders net als andere zieken en zwakken speciale zorg nodig hebben, lijkt me niet erg consequent. Transseksuelen die een GAB ondergaan, worden medisch en maatschappelijk gezien als ziek. Procentueel gezien is dat echter slechts een kleine groep. Om in het verlengde daarvan alle transgenders als ´ziek´ te bestempelen, gaat wel wat erg ver.

Ik denk, dat dit precies het soort reacties is, dat je je als transgender eigenlijk niet kunt veroorloven, tenminste niet als je uit de kast bent en wilt overleven.

Als transgender in de buitenwereld ben je primair aangewezen op jezelf. Je beste vrienden, je beste collega´s, je vrouw, je kinderen, op beslissende momenten hebben ze vaak geen boodschap aan jouw transgender zijn en vinden ze dat maar lastig en doen soms dingen, die je nooit voor mogelijk had gehouden.

Soms lijkt alles in eerste instantie goed te gaan en komen de problemen pas later of veel later aan de oppervlakte. Transgenders die uit de kast komen, raken vaak of al snel of pas na een lange lijdensweg hun baan kwijt. Wanneer ze op contract-basis werken, wordt het contract niet verlengd. Wanneer ze niet ontslagen kunnen worden, krijgen ze vaak ander, minder belangwekkend werk te doen of worden ze gedegradeerd. Er zijn verschillende voorbeelden waarin collega´s gestimuleerd werden alle contacten met de transgender te mijden of te minimaliseren. Bij een sollicitatie is het gegeven dat iemand transgender is, voldoende om hem/haar niet aan te stellen. ´Zulke dingen willen we hier niet,´ is dan de rechtvaardiging die men in vertrouwen geeft. Kennissen en vrienden vinden het vaak eng of bezwaarlijk en minimaliseren of verbreken het contact. Voor vrijwilligerswerk wordt de transgender soms, hoewel hij zich als eerste aanmeldde, buitengesloten omdat ´de lijst al vol was´. Ouders verbreken de band met hun transgender-kind. Moeders zien hun kind in hun verbeelding bedreigd door die ´vreemde´ vader en verbreken alle contact. Veel uit de kast gekomen transgenders hebben geen contact meer met hun kinderen en vaak ook niet met hun (ex-)vrouw. In landen als Irak worden transgenders systematisch opgespoord, vervolgd en tenslotte vermoord. In dit soort landen is het vaak de eigen familie die de schande uitwist door de zoon of vader te vermoorden.

Voor iemand die dit niet zelf aan den lijve heeft ervaren, is dit allemaal moeilijk voorstelbaar. Kan het simpele feit dat een man van tijd tot tijd een rok draagt of zich verkleedt als vrouw, zulke reacties opwekken? Dat lijkt bijna onvoorstelbaar. Ik denk echter dat er een simpel mechanisme aan ten grondslag ligt. Door het dragen van die rok, wijk je als man af. Ook wanneer niemand ooit die rok gezien heeft, maar het wel bekend is dat je die rok gedragen hebt, is dat al voldoende. Op een bepaalde manier wijk je af, ben je vreemd. Iets dat vreemd is, is automatisch verdacht en lager in status. Maar mensen die lager in status zijn, worden anders en negatiever behandeld en lopen meer kans op geweld. Mensen hebben dus niet het idee iets bijzonders te doen of speciaal te reageren op het transgender-zijn. In plaats daarvan reageert men automatisch en zonder daarbij echt na te denken op de gewijzigde status die het transgender-zijn met zich mee brengt.

Het gevolg is dat de betrokkene zeker weet nooit gediscrimineerd te hebben omdat hij dat anders toch zelf wel zou weten en in zekere zin klopt dat. Men heeft eerst automatisch de status van de transgender naar beneden bijgesteld en daarna automatisch gehandeld op basis van die extreem lage status. Gewoon normale sociale omgang dus, die toevallig systematisch negatief uitpakt voor transgenders.

Doordat deze reacties zo moeilijk voorstelbaar zijn, schatten transgenders in de kast deze reacties vaak niet goed in. Zij kennen de buitenwereld, maar ze kennen die als normale man. Ze hebben daardoor als het ware geen idee van wat hun te wachten staat.

Een argument om het eigen gedrag te rechtvaardigen, is het veronderstelde oordeel van andere mensen. ´Je denkt toch niet dat andere mensen dat normaal vinden!´ Omdat andere mensen verondersteld worden dat niet normaal te vinden, is vervolgens de betrokkene gerechtvaardigd tot het afwijzen van de transgender. Hij vertolkt immers het standpunt van alle normale mensen en doet dus eigenlijk niets bijzonders. Het is dus niet zijn schuld, maar de schuld van al die andere mensen die de transgender niet accepteren, waardoor hij de transgender ook niet kan accepteren.

De betrokkene discrimineert dus niet omdat hij dat anders zelf wel zou weten, maar mocht hij dat per ongeluk wel gedaan hebben, dan was het zijn schuld niet, maar werd zijn handelen bepaald door de opvattingen van al die andere mensen.

Als transgender heb je dus een belangrijk andere status dan als normale burger. Als transgender moet je daar mee leren leven. Maar op het moment dat je voor het eerst openlijk als transgender die buitenwereld instapt, weet je dat nog niet en ben je daar ook niet op ingesteld. Het resultaat is dat je niet voorbereid bent op de koude douche die komt en die nooit weer stopt.

In eerste instantie wil je niets eens geloven dat er iets aan de gang is als een koude douche. Je moet je vergissen. Dat kan niet waar zijn.

Die fase van ontkenning heeft bij mij heel lang geduurd. Ergens is dat ook fijn, omdat je al die tijd de problemen kunt negeren. Je doet alsof ze er niet zijn en je doet alsof je een normaal leven leidt.

Daarna komt de fase van de emoties. Je zou willen dat mensen je zien als medemens, maar je merkt steeds weer dat er iets is, waardoor ze je zien als afwijkend. En behalve dat men je ziet als afwijkend, betekent dat ook: minder voordeeltjes, minder contacten, meer problemen, etc. In deze fase reageer je emotioneel. Je bent woedend, je voelt je miskend. Of je bent triest en verdrietig.

Tenslotte komt de fase van aanpassing als je het voor die tijd tenminste niet voor gezien houdt. Je weet nu, dat men je ziet als ´travestiet´ of ´trans´, dat men je ziet als anders en je erkent dat dit vaak problemen geeft. Maar je merkt nu ook dat je ondanks je lage status als transgender toch van belang kunt zijn.

Daarom: ik ben niet ziek. Ik ben ook niet zielig. En ik zit ook niet te wachten op speciale zorg. Ik heb in deze wereld 40 jaar weten te overleven als transgender waarvan een groot deel uit de kast. In die tijd heb ik ook nog een vrouw gevonden, die nog steeds van me houdt. Al die tijd heb ik zelf in mijn levensonderhoud voorzien. En in tegenstelling tot Maarten ´t Hart heb ik daarbij ook nog een stel kinderen groot gebracht. Ik geef onmiddellijk toe, dat dat niet altijd gemakkelijk was, maar dat hoort nu eenmaal bij het transgender zijn. Ik denk, dat er weinig ´echte´ mannen zijn, die dat allemaal aan zouden kunnen zonder er uiteindelijk onderdoor te gaan.

Dus als transgender niet lief en verlegen vragen om iets meer begrip van de samenleving, maar je burgerrechten claimen. Niet klagen, maar aanklagen! Niet suggereren dat je ziek en zwak bent, maar duidelijk maken dat je bereid bent te vechten voor je rechten. Niet bij de pakken neer gaan zitten, maar jezelf een trap onder de kont geven.

Als klassiek transgender herken ik die reactie van ´begrijp ons toch asjeblieft´ wel. Je bent nog kind. Je bent thuis. Je droomt. Je moeder zorgt voor je. Als er iets verkeerd gaat, is de eerste reactie: ´Help, ik kon er niets aan doen. Asjeblieft, help me. Zorg voor me.´ Het is een reactie die past bij de wereld van de kast waarin de klassieke transgender opgroeid is. Het is een wat verlegen houding van ´Ik kan er ook niets aan doen, niet boos worden asjeblieft´.

Maar in de buitenwereld werkt die houding niet. Als transgenders fatsoenlijker behandeld willen worden, zullen ze zelf actie moeten ondernemen, hun burgerrechten moeten claimen en zich moeten laten zien.

Wat doen transgenders echter in de praktijk? De grote groep klassieke transgenders (minimaal een 3% van alle Nederlandse mannen) verstopt zichzelf in de kast en durft daar niet uit te komen. De klassieke transgenders die tenslotte rond hun veertigste, vijftigste wel uit die kast komen, doen dat om een GAB te krijgen en verklaren zichzelf, met de staart tussen de benen, tot vrouw. Want een man in vrouwenkleren, dat kan natuurlijk niet!

Showgirls speelden in het begin van de Amerikaanse homo-emancipatie een belangrijke en leidinggevende rol. Waarom? Omdat wij niet wegkruipen, gezien willen worden en gericht zijn op interactie met mensen.

Maar wat doen klassieke transgenders? Ze bezoeken wat verlegen een T&T-avondje. Zo af en toe houden ze een vergadering in een achteraf-lokaaltje. Heel gewichtig, maar ook lekker veilig met alleen transgenders onder elkaar. Ze durven amper een reactie achter te laten op internet, en als ze het durven, doen ze het onder hun t-naam. Het enige wat ze durven, is zachtjes vragen om en hopen op wat begrip van de samenleving. In wat voor wereld leven jullie?


5. Het onderzoek van Swaab: wij kunnen het niet helpen

Dan komt Hedy met het ´grondig wetenschappelijk onderzoek´ van prof. Swaab naar de hersenen van transseksuelen. Ik vind als onderzoeker dat onderzoek niet erg overtuigend. Hersenen kunnen zich wijzigen op basis van gedrag. Swaab zou dat moeten weten, maar werkt dat punt volledig onder de tafel. Daaruit blijkt een grote vooringenomenheid. Omdat er bij dit onderzoek ook nog eens heel gemakkelijk door de onderzoeker wat invloed kon worden uitgeoefend, maakt dat het hele onderzoek verdacht. Maar afgezien daarvan: zelfs als het klopt, bewijst het niets, omdat het gewijzigde gedrag de oorzaak van die structurele verandering kan zijn in plaats van andersom zoals Swaab ons graag wil laten geloven.

Het punt waar het Hedy kennelijk om gaat, is de oorzaak van dat transgender zijn. Het punt is kennelijk dat als je nu maar hard kunt maken, dat je door een natuurlijke oorzaak transgender bent, de samenleving het zou moeten begrijpen en zou moeten rechtvaardigen. In feite is het argument: ´Wij kunnen er ook niets aan doen. We zijn nu eenmaal zo.´

Dat is weer diezelfde passieve houding, waar ik me al eerder zo aan ergerde. ´Ik kan er niets aan doen, dat ik zo ben, dat ik afwijkend ben, zorg asjeblieft toch voor me.´ Dat is een attitude waarmee je als showgirl niet lang overleeft. En ik denk, dat voor klassieke transgenders uiteindelijk precies hetzelfde geldt. De wereld is hard en zeker voor een transgender. Als je daar niet tegen kunt, heb je pech gehad en kun je beter uitstappen. Draai er toch niet omheen en hou jezelf niet voor de gek.

Kom op voor je rechten. Laat je niet op de kop zitten. Durf te zijn, wie je bent, ook al ben je dan in de ogen van je medemensen niet een echte man en niet een echte vrouw. Hou op met je te verschuilen achter ingewikkelde termen en wetenschappelijke onzin. Stop met die zielige verhalen.


6. Niet provoceren en uitdagen, men zou boos kunnen worden

Hedy schrijft dan ook nog (p. 14): ´Transgenders dienen voor zichzelf en de uitdrukkingsvorm van hun persoonlijkheid uit en op te komen. Niet provocerend of uitdagend, dat zou vragen om moeilijkheden zijn.´

Sorry, maar ik ben een showgirl. En showgirls willen opvallen, willen aandacht, willen uitdagend zijn, willen mooi zijn, willen sexy zijn en willen provoceren. En moderne vrouwen doen in feite vaak precies hetzelfde. Wat is daar mis mee? Waar moet ik mij voor schamen als ik er goed uitzie? Wat een onzin! En moeilijkheden heb ik op die manier nog nooit gehad. (De moeilijkheden die ik wel gehad heb, komen doordat men van horen zeggen weet ...)

Wat moeilijkheden geeft, is als je er niet goed uitziet. Als ik me een paar dagen niet gewassen heb, een baard van een paar dagen heb en dan als man, met een enkel vrouwelijk kledingstuk (een legging als broek bijvoorbeeld) even iets haal in de supermarkt. Dan merk ik aan de reacties soms: ´Wat is er mis? Oh, ja, natuurlijk, ik zie er niet uit.´

En als ik eerlijk ben, vind ik dat als showgirl niet erg. Als showgirl wil je beoordeeld worden op je uiterlijk, je bent je uiterlijk. Als ik er niet uitzie, is dat mijn schuld en verantwoordelijkheid en wil ik dat weten ook. Omgekeerd krijg ik ook de leuke en positieve reacties als ik er wel goed uitzie. Zo werkt dat nu eenmaal en ik zou het niet anders willen.

Ik begrijp wel dat dit voor klassieke transgenders moeilijker ligt. Maar ik ben zelf ook ooit als klassieke transgender begonnen. Als jij als ´vrouw´ of in een vrouwelijke verschijning de buitenwereld intrekt, wordt je op precies dezelfde manier beoordeeld als andere vrouwen. Als je er goed uitziet, kijken zowel mannen en vrouwen graag naar je en zoeken ze eventueel contact. Zie je er slecht uit, dan kijkt men de andere kant uit en negeert men je. In dat laatste geval ben je ook kwetsbaar. Een groepje jongens kan dan bijvoorbeeld gemakkelijk vervelend worden.

Klassieke transgenders moeten op dit punt niet zo zeuren. We zijn in Nederland behoorlijk tolerant. Maar zodra jij uit de kast komt, word je beoordeeld op je uiterlijk. Niet op of je je wel of niet vrouw voelt, maar puur op je uiterlijk. Als je dat niet wilt, moet je gewoon in de veilige kast blijven.

Behalve dat Hedy niet wil provoceren en niet wil uitdagen, wil ze de wereld wel informeren en erkenning vragen voor het anders zijn. Ja, hoe stel je je dat nu voor? Zo werkt dat dus niet. Je presenteert je met je uiterlijk. Dat uiterlijk moet dus goed zijn of jij dat nu leuk vindt of niet. Als dat uiterlijk goed is, is er geen probleem en vinden mensen het leuk. Als dat uiterlijk niet goed is, vinden mensen het niet leuk en heeft men helemaal geen behoefte aan uitleg. (In feite bewijs je daarmee de transgender-gemeenschap ook een slechte dienst.)

Voor showgirls spreekt dit allemaal vanzelf. Maar klassieke transgenders willen voortdurend hun kast-wereld uitbreiden naar de hele wereld en net doen alsof de buitenwereld precies zo is als hun vertrouwde kastwereld. Zo werkt dat dus niet en als men daar tenslotte na een jaar of tien achterkomt, ziet men het vaak niet meer zitten.

Dit laatste valt af te leiden uit twee onderzoeken van prof. Louis Gooren. Ongeveer 10 jaar na de transitie verdubbelt de sterfte onder transseksuelen in vergelijking met een contrôlegroep. De belangrijkste doodsoorzaken: zelfmoord en hart- en vaatziekten. De VU denkt dat een hormoon dat men al 20 jaar niet meer voorschrijft, alles wel zal verklaren; ik denk dat de voortdurende psychosociale stress een plausibeler verklaring is.


7. Ik ben travestiet, maar durf dat niet te zeggen

´Travestiet´ heeft een negatieve bijklank, zegt Hedy. Ja, ´homo´ ook. Hedy wil het hele woord daarom maar afschaffen. Maar homo´s durven te zeggen dat ze ´homo´ zijn. Waarom durven travestieten niet te zeggen dat ze ´travestiet´ zijn? We hebben in Nederland minimaal 240.000 travestieten en vermoedelijk meer. Vrouwen tel ik niet mee, want dat ziet men niet als travestie. Van die 240.000 travestieten zijn Maarten ´t Hart en ik uit de kast gekomen. Zijn er nog meer?

Waarom durft niemand dat? Goed, ik weet het antwoord. We leven allemaal graag lang en gelukkig en zonder onnodige problemen. Maar een travestiet is simpelweg een biologische man die vrouwenkleren draagt. En uit een innerlijke drang doe ik dat allang niet meer.

Klassieke transseksuelen die uit de kast komen, reken ik in dit verband niet mee. Ze benoemen zichzelf niet als travestiet, ze willen vrouw zijn en ze ontkennen hun man zijn. Showgirl transseksuelen komen tegenwoordig steeds vaker openlijk als transvrouw uit de kast en gelijk hebben ze.

Het verschil met homo´s is dat homo´s juist die confrontatie aandurven. Ze durven: ´Ik ben homo,´ te zeggen. Klassieke transgenders zijn opgegroeid in de kast en durven daarom die confrontatie niet aan. Ze durven niet te zeggen: ´Ik ben travestiet.´ Wanneer ze tenslotte uit de kast komen, komen ze met ingewikkelde verhalen dat ze eigenlijk vrouw zijn, terwijl iedereen weet dat ze dat duidelijk niet zijn. Het zijn bange mannen, die graag vrouw hadden willen zijn, maar dat niet durven te zeggen en daarom met allerhande ingewikkelde verhalen komen.

Maar in de buitenwereld is het soms beter om niet weg te kruipen, niet weg te hollen, om niet vol te houden dat je eigenlijk vrouw bent, terwijl je dat niet bent, maar om je gewoon om te draaien, stil te blijven staan en te zeggen: ´Ja, ik ben travestiet. Heb je daar een probleem mee?´


8. Meer vooroordelen over drag-queens en andere showgirls

Hedy weet over ´drag queens´ op te merken dat het gaat om de overdrijving, de show, de karikatuur, het hilarische. ´Drag queens zijn -- meestal homoseksuele -- mannen die er een ´sport´ van maken zich als een meestal (zwaar) overdreven vrouwelijke karikatuur uit te dossen, compleet met stilettohakken, zwaar aangezette make up, theatrale kleding en superkapsels.´ Verder zouden deze drag queens vaak leven als (homoseksuele) man en niet of weinig genderdysfoor zijn. Verder noemt ze daarna nog de ´female impersonators´, ´she-males´, ´sissies´, ´katoi´ en ´lady boys´.

Voor mijn idee zijn dat heel veel termen, terwijl het wezenlijke onderscheid gemist wordt. We hebben klassieke transgenders die ook wel ´niet-homoseksuele´ transgenders worden genoemd. Hedy behoort tot die categorie kun je uit haar artikel merken, net als trouwens de meeste Nederlandse transgenders. Daarnaast heb je wat ik ´showgirls´ noem en wat ook ´volledig homo-seksuele´ transgenders genoemd worden. Dat die twee groepen daadwerkelijk bestaan, wordt door verschillende onderzoeken bevestigd.

Het verschil is in feite simpel. Showgirls zijn mannen die hun uiterlijk (als vrouw) mee hebben. Daardoor gaan ze al jong naar buiten en ontwikkelen zich in die buitenwereld (op straat, in kroegen, disco´s, en soms ook in de prostitutie). Klassieke transgenders ontwikkelen zich in de kast, dus bijvoorbeeld thuis met de gordijnen dicht. Als showgirl weet je dat je voor mannen aantrekkelijk bent, want die komen op je af als vliegen op de stroop. Het resultaat van dat verschillende ontwikkelingsproces is dat showgirls gericht zijn op (een emotioneel effect bij) andere mensen, terwijl klassieke transgenders gericht zijn op zichzelf en op de eigen emoties.

Al deze verschillende termen van Hedy hebben dus in feite betrekking op showgirls. De beschrijving die ze dan geeft van ´drag queens´ vind ik wat kort door de bocht net als de eerdere beschrijving van ´she male´ waarmee dit stuk begon. Ik ben geen karikatuur van een vrouw als ik verkleed ben, tenminste dat is niet het doel. Ik ben dan eigenlijk vooral man die wat (erg) vrouwelijk gekleed is. Stiletto-hakken draag ik nooit, wel hoge blokhakken, soms maak ik me wat zwaarder op, maar meestal helemaal niet. Theatrale kleding heb ik niet, wel veel mooie kleren. Superkapsels draag ik ook al nooit, hoewel ik wel een asblonde Lady Gaga pruik heb. Ik leef inderdaad gewoon als man (de meeste Nederlandse transgenders doen dat overigens) en ik ben inderdaad niet gender-dysfoor.

Ook de Amerikaanse beschrijving ´sissie´ sloeg vroeger toen ik jong was, wel op me. Volgens Hedy zou ik dan ´bizar´ en ´fetisjistisch´ zijn en zit ik ook nog ´in de pornografiehoek´. Nou, nou! Voorlopig moet ik haar nog even teleurstellen. Wordt hier informatie gegeven of worden er vooral vooroordelen de wereld ingeslingerd? Bij dit soort passages is het helaas vooral het laatste.


9. Transgenders zien er soms niet uit

Daarna maakt Hedy een opmerking over het soms wat bizarre uiterlijk van sommige transgenders. Ik vind dat wel moedig en ook wel terecht. Maar die opmerking slaat in feite vooral op het uiterlijk van klassieke transgenders dat in sociaal opzicht sterk negatieve emoties kan oproepen. Dat is inderdaad soms een probleem. (Ik ken overigens ook klassieke transgenders die er prachtig en perfect uitzien.)

Is dat probleem oplosbaar? Hedy voert in dit verband Maarten ´t Hart op die gezegd zou hebben: ´Ik doe het niet meer. Met zo´n ouwe kop als die van mij, het is geen gezicht.´ En qua uiterlijk en op basis van wat ik verder weet, zou ik inderdaad denken dat Maarten een typische klassieke transgender is. Het merkwaardige is echter dat dit een typische showgirl-uitspraak is. Je maakt je druk over hoe iemand anders je vermoedelijk ziet. Een normale klassieke transgender zou zeggen: ´Ik zie er misschien niet uit, maar ik voel me er fantastisch bij en daar gaat het toch om.´

Wat je dus ziet, is dat die ogenschijnlijk klassieke transgender Maarten ´t Hart ondertussen denkt als een echte showgirl. Misschien is het dus zo, dat als je jong genoeg en lang genoeg in travestie in die buitenwereld bent, je vanzelf oog krijgt voor de sociale consequenties (op korte termijn) van je uiterlijk. Op zich zou dat niet zo vreemd zijn, want gewone vrouwen en gewone mannen hebben dat ook.

Met andere woorden: dat vreemde travestie-uiterlijk ontstaat vermoedelijk volledig doordat mannen te lang in de kast blijven en te weinig en te kort als vrouw in de buitenwereld zijn. De oplossing is dan dus in feite simpel: als vrouw verkleden? Prima, maar dan niet in huis, maar naar buiten en mensen ontmoeten.


10. Als vrouw willen passeren

Tenslotte maakt Hedy nog een opmerking over er als vrouw acceptabel en passabel uitzien. Dat is ook weer een typisch probleem van klassieke transgenders. Ze willen voor vrouw kunnen doorgaan en als vrouw kunnen passeren.

Showgirls zijn er vaak trots op van origine man te zijn. De reden is simpel. Er zijn veel knappe vrouwen, dus dat is geen echte verdienste, maar er zijn weinig mannen die er als vrouw toch mooi of leuk kunnen uitzien, dus dat is wel een verdienste. Het vergroot dus het emotionele effect dat een showgirl heeft op haar publiek als dat publiek weet: het is in feite een man. Maar bij klassieke transgenders werkt het idee dat men in feite man is, juist verstorend in op de eigen emoties.

Op veel punten in haar stuk gaat Hedy dus uit van klassieke transgenders. Van showgirls heeft ze weinig kaas gegeten en daar heeft ze nogal bizarre opvattingen over die kennelijk uit internet-bronnen afkomstig zijn. Dat ze zich vooral richt op klassieke transgenders, vind ik niet zo erg, maar ze vermeldt het nergens. Ze maakt zelfs het onderscheid helemaal niet. Showgirls en klassieke transgenders worden volledig doorelkaar gekieperd en daardoor komt veel niet goed uit de verf, denk ik.


11. Moeilijk hebben met zichzelf

Tenslotte merkt Hedy dan onder het kopje Partners van transgenders op: ´Niet alleen transgenders hebben het moeilijk met zichzelf.´ Ze bedoelt het vast goed en het staat er maar terloops, maar de stelling, klopt volgens mij lang niet altijd. Ook past die stelling weer bij het beeld van de zielige transgender.

Misschien ben ik wel een geluksvogel. Maar zelf heb ik het bij mijn weten nooit zo´n probleem gevonden. Ik vond het leuk, opwindend, spannend, knap, bijzonder en mooi.

Waar ik het wel moeilijk mee gehad heb en wat ik eerst niet wilde zien, waren de reacties van mensen. Ik heb het dus moeilijk gehad met het feit, dat veel mensen, ook mensen waarvan ik het nooit verwacht had, me op een of andere manier niet als normaal konden zien omdat ik me wel eens wat vrouwelijk kleedde.

Hedy legt hier weer de problemen bij de transgenders zelf. Maar de meeste problemen waar je als transgender uit de kast mee geconfronteerd wordt zijn lullige reacties van andere mensen. En in mijn geval echt niet vanwege mijn uiterlijk, maar puur vanwege het simpele feit dat men weet, dat je anders bent, dat je afwijkt, althans zo ziet men dat.


Samenvatting

Het is tijd om samen te vatten en te ordenen. Wat kunnen we nu zeggen over de denkwereld van klassieke transgenders als we op dit artikel afgaan? Ik beperk me niet tot Hedy, want ik denk dat dit artikel vrij goed weergeeft, hoe klassieke transgenders (wat ik zelf ooit ook geweest ben) de zaken zien en dat is eigenlijk waar het me om gaat. Verder betrek ik ook de onderschriften van de foto´s in mijn conclusies.

1. Over showgirls heeft men allerhande vooroordelen. Die deugen niet. Ze zijn exhibitionistisch, fetisjistisch, ze hebben iets met porno en seks, ze zien er niet uit. En zo gaat het maar door.

2. Ondanks die bezwaren tegen showgirls, gebruikt men vervolgens wel hun foto´s als promotie-materiaal.

3. Men is niet op de hoogte met het fundamentele onderscheid tussen ´showgirls´ en ´klassieke transgenders´ of wil daar niet mee op de hoogte zijn.

4. Men gebruikt een groot aantal vage en moeilijke woorden uitgesmeerd over een groot aantal bladzijden, om duidelijk te maken hoe we de transgenders kunnen begrijpen.

5. Men heeft een bijna fetisjistische en vermoedelijk typisch mannelijke fixatie op de (uiterlijke) geslachtsorganen. Men ziet die als het kenmerk voor het echt man of echt vrouw zijn. In werkelijkheid spelen die in het normale sociale verkeer natuurlijk geen rol, omdat ze normaal niet zichtbaar zijn.

6. Men hanteert een verknipte logica om de wens voor een GAB te rechtvaardigen en realiseert zichzelf niet dat het een het ander niet impliceert.

7. Men vindt genderdysforie geen ziekte, maar men vindt het vervolgens wel normaal om zich tot een arts te wenden om uit te leggen dat men in ernstige mate aan ´genderdysforie´ leidt en dus een GAB nodig heeft.

8. De wens om als lid van het andere geslacht door het leven te gaan, rechtvaardigt men met een pseudo-redenering, kennelijk omdat men het zelf een vreemde en verkeerde wens vindt. In werkelijkheid is er natuurlijk geen reden om aan te nemen dat dit een vreemde of verkeerde wens zou zijn. Kennelijk zit men dus zo vast in de aangeleerde stereotypen dat men zich daar niet meer los van kan maken.

9. Men vindt, dat men aan die wens om vrouwenkleren te dragen of vrouw te zijn niets kan doen. Het is allemaal echt niet de schuld van de transgender, vindt men.

10. Men vindt, dat men als transgender, behoort tot de zwakken, zieken en gehandicapten van de samenleving en daarom recht heeft op extra begrip en zorg.

11. Men vindt, dat transgenders niet moeten provoceren en niet moeten uitdagen, want dan zouden de mensen boos kunnen worden.

12. Men vindt wel dat men ´travestiet´ is, maar durft dat niet te zeggen, omdat het zo´n beladen woord is.

13. Men vindt zelf ook dat travestieten er soms niet uitzien.

14. Men vindt, dat transgenders het moeilijk hebben met zichzelf. Maar men durft niet hardop te zeggen dat transgenders vaak te maken hebben met een ´gebrek aan acceptatie´ dus dat ze gediscrimineerd worden.


Meta-samenvatting

Kunnen we deze 14 punten nog verder samenvatten?

Het meest fundamentele punt is punt 4 hierboven, denk ik. Het artikel is een soort geloofsbelijdenis, het vertelt hoe we vanuit het standpunt van een klassieke transgender, de wereld moeten zien. Als je dat begrijpt, is het ook begrijpelijk dat sommige punten daarna misschien niet helemaal logisch zijn of niet echt kloppen met wat we nu weten.

Vervolgens gaan heel veel punten over showgirls. Die hebben kennelijk iets intrigerends, iets dat aantrekt, maar ook iets dat volstrekt verwerpelijk is. Het zijn de zondige zusters. Ze leven er maar op los. Foei! Men kent eigenlijk geen showgirls, maar men heeft er al genoeg over gehoord en weet er dus eigenlijk alles al vanaf.

Vervolgens hebben heel veel punten te maken met logica en met zuiver denken. De ene keer is men ziek, de andere keer is men beslist niet ziek, al naar gelang het uitkomt. Men voelt zich niet gewoon erg aangetrokken tot de rol van de andere sekse, nee, men is genderdysfoor. Het klinkt fraaier, maar het betekent hetzelfde. Dat soort zondes tegen de logica zijn in geloofsbelijdenissen vrij normaal, lijkt me. Men wil de wereld op een bepaalde manier zien en dan gaat het er niet altijd even streng en logisch aan toe.

Hoewel men showgirls van alles en nog wat beschuldigt op seksueel gebied, heeft men zelf een ongezonde fixatie op de (uiterlijke) geslachtsorganen. Net alsof daar de basis van de persoonlijkheid zou zetelen, om even in het jargon te blijven.

Tenslotte hebben we een heel stel punten die laten zien hoe men zichzelf ziet en hoe men zich opstelt tegenover anderen. ´Wij kunnen er ook niets aan doen, dat we zo zijn. We zijn niet ziek, maar we behoren wel tot de zieken en zwakken van de samenleving. We hebben daarom recht op begrip en extra zorg. Door een foutje in onze hersenen zijn we zo.´

Men wil niet provoceren of uitdagen, maar in feite durft men dat ook helemaal niet. Men is ´travestiet,´ maar dat vindt men zo´n afschuwelijk woord dat men niet durft te zeggen: ´Ik ben travestiet´. En voor het geval men het nog niet wist: ´Inderdaad, vaak zien we er gewoon niet uit´.


Welkom in de buitenwereld

Wat moet ik, als afgedwaalde zondige zuster, hierop zeggen? Om te beginnen ben ik als afgedwaalde, zondige zuster helemaal niet in de positie om de echte transgender-gelovigen toe te spreken. Maar als ik het toch mocht doen, zou ik dit zeggen.

´Beste mede-transgenders,

Jullie hebben het niet gemakkelijk, maar wij, zondige showgirls, hebben het ook niet altijd gemakkelijk. Als jullie verstandig zijn en jullie het emotioneel kunnen volhouden, blijf dan lekker in de kast en leef daar je eigen leventje. Het is misschien niet ideaal, maar het is tenminste veilig: je hebt er te eten en je kunt er oud worden.

Als jullie dat niet meer kunnen volhouden, wees dan welkom in de buitenwereld waar wij al op jonge leeftijd als transgenders in terecht zijn gekomen. Die buitenwereld is misschien wel spannend, maar niet veilig en niet leuk. Het enige dat je hier kunt doen als transgender is proberen zo goed mogelijk te overleven. Zo lang dat lukt, doe je het goed.

Maar maak je geen illusies. Het leven hier is hard en soms kort. Als je daar niet tegen kunt, heb je pech gehad en kun je altijd nog uitstappen. Jullie vinden je gevoelens heel belangrijk, maar hier kun je je vaak niet al te veel gevoel veroorloven. Jullie willen nog wel eens wat krom denken, maar als je hier krom denkt, kan dat, behoorlijk fout uitpakken. O ja, en dat uiterlijk... Ach, dat wijst zich tenslotte vanzelf met wat geluk en anders merk je dat echt wel. Nog een laatste tip: je voelt je misschien zielig en zwak, maar daar kom je hier niet echt verder mee.

Welkom in de buitenwereld.